یزدفردا"محمد حسین فیاض"مقدمه"به بهانه ورود به سرزمين نوراني و پرفيض محرم و صفر و حظّ و بهره از خوان گسترده كربلا و عاشورا ، بر آن شديم تا بر حسب "و ذكر فان الذكري تنفع المومنين" مطالبي را عرضه بداريم ؛ انشاءالله خداوند متعال توفيقمان عطا كند با تبعيت از كلام وحي و احاديث اهلبيت عصمت و طهارت (ع) در زمره شيعيان حقيقي امام حسين (ع) و مرضي خودش قرار بگيريم.

سلام بر حسين، سلام بر كاروانيان حسين و سلام بر عاشوراي حسين. سلامي كه در آن وداع نيست . سلامي به پهناي آسمانها و زمين و به وسعت تمام زمانها و مكانها . سلامي از ازل ، از حنجره پاك طينتان دهر تا انتهاي ابدي تاريخ.

سياهي عزا و مصيبت، سرخي حماسه و شهادت ، سبزي مسير و نهايت و آبي آب فرات در ماجراي عظيم و عجيب كربلا هر يك تاثيرات مثبت خود را بر وجود شيعيان و محبان امام حسين (ع) و تمام انسانهاي تشنه حقيقت مي گذارد.

انواع منظر نسبت به ماجراي امام حسين (ع)  

انتفاع و بهره هر شخص بستگي به نوع منظر و ايمانيات او نسبت به ماجراي امام حسين صلوات الله عليه دارد. يكي امام حسين (ع) را شخصي عدالتخواه ، شجاع و ظلم ستيز مي بيند كه براي بر انداختن بناي ظلم يزيد و يزيديان قيام مي كند. ديگري امام حسين (ع) را مطيع و مامور خدا مي داند كه به ناچار بايد راه شهادت را پيموده و به خاطر مقتضيات زمان و مكان به دلخراشترين وضعيت خود و ياورانش به شهادت رسيده و خاندانش را به اسارت برند. آن يكي به نوعي تفكر مسيحيان نسبت به مسیح (ع) را عقيده خود كرده كه عيسي (ع) به صليب كشيده شد به خاطر گناه امتش . حرفشان اين است كه ما عزاداران و محبان سيد الشهداء (ع) غرق گناهيم، سراپا تقصير و معصيت هستيم ولي امام حسين (ع) با كوچكترين بهانه، به قطره اشكي كه در ماتم او ريخته شود، گناهان ما را پاك مي كنند. شفيع روز حشرمان خواهند بود و... مي گويند: ترسم كه شفاعت كند از قاتل خويش از بس كه كرم دارد و آقاست حسين. مي گويند: غرق گناهيم و يك حسين داريم! ديگري اخلاق و احساسات عاشوراييان برايش جلب توجه مي كند و ديگري صفات و روحيات. آن يكي از دريچه اي به عاشورا نگاه مي كند كه كربلا را سراسر درد و مصيبت ، ماتم و عزا برداشت مي كند، حسين (ع) را در اوج پاكي و مظلوميت و دشمنانش را سراسر عداوت و كينه و رذالت مي بيند. و اما زينب (س) اين تعليم و تربيت شده مكتب حسيني (ع) كه با نگاهي متفاوت به عاشورا نگاه مي كند، رشد و رفعت، ولايت و نعمات كاروان حسيني (ص) را مي بيند . لذا در جواب سوال آن ملعون كه كربلا را چگونه ديدي؟ مي فرمايند: "ما رأيت الّا جميلاً "(1) و ديگري ...

منظرِ اقوم و احسن كدام است؟ 

آيا دريچه اي باز مي شود كه نگاه از آن دريچه ما را مشمول بشارت خداوند مان كند، آن دسته كه "فبشر عباد الذين يستمعون القول فيتبعون احسنه" (2). نگاه و برداشت احسن از عاشورا كدام است؟ احسن احساسات و احسن روحيات چیست؟ كدام عبرت و سرانجام كدام رفتار در قبال عاشورا بهترين است؟ آري! عاشورا سراسر حُسن است و جميل كه "ما رأيت الا جميلاً" ولي از ميان اين همه مقولات و موضوعات حسنه، احسن كدام است؟ آيا حماسه ، رشادت ها ، شهامت ها و شهادت ها؟ آيا اخلاقيات و صفات و فطريات و يا تعاليم ، تربيت ها، مسيرها و هدف ها؟ كدام حسنه است و كدام احسن؟ جوان شيعه اي كه مي خواهد از مولايش حسين (ع) تبعيت كند و رضايت او را كسب نمايد به كدام موضوعات بپردازد و از هر موضوعي به چه ميزان؟ كه در نهايت تصويري كه از عاشورا و درس ها و عبرت هاي آن در وجودش نقش مي بندد تصويري منطقي و در كمال حسن باشد و نه تصويري ناهماهنگ و غير منطقي؟

عاشورا و كربلا مربوط به تمام زمانها و تمام مكانها است

وقتي مي گوئيم عاشورا، وقتي مي شنويم كربلا مطمئناً منظورمان يك فضا و يا يك واقعه اي نبوده است مربوط به زمان صدر اسلام ، محدود نبوده است به يك زمان و مكان خاص . ما مي خواهيم به عاشورا به صورتي نگاه كنيم كه همه زماني باشد به صورتي به كربلا نگاه كنيم كه همه مكاني باشد . انبياء و رسل (ع) قبل از وقوع حادثه كربلا و سالهاي بسيار قبل از عاشورا به آن توجه داشته اند، با پسر پيغمبر آخرالزمان و يارانش احساس نزديكي كرده اند، اخت شده و بهره ها برده اند. اگر عاشورا مربوط به يك زمان خاص باشد ديگر براي گذشتگان و آيندگان نخواهد بود. ديگر "كل يوم عاشورا و كل ارض كربلا" معني و مفهوم خود را از دست خواهد داد لذا بياييم عاشورا را به گونه اي معني كنيم كه در همه زمانها و مكانها به خصوص زمان و مكاني كه ما در آن واقع شده ايم بسيار كاربردي باشد نگاهي كه در آن هم روشها مطرح باشد و هم هدفها . از بعدي راهها و روشها از آن بجوشد و از بعد ديگر هدفمند باشد و مقوله و عنواني جامع و كاربردي را بتوان از آن نتيجه گرفت. براي رسيدن به اين منظر بياييم پاي صحبت مولايمان امام حسين (ع) در بين كاروانيان خود در منزل كربلا بنشينيم، گوش جان سپرده و در اين صحنه با مولايمان هم تببين شويم. اين روايت را امام باقر (ع) ذيل آيه 96 سوره اعراف فرموده اند.

رجعت امام حسين (ع) و اصحابش هنگام ظهور امام زمان (عج) 

امام حسين (ع) به ياورانشان مي فرمايند: رسول ا... (ص) به من فرمودند: فرزندم! تو بسوي عراق سوق داده خواهي شد و آن سرزميني است كه پيامبران و جانشينان آنها، آنجا را ديده اند و ان سرزميني است كه به آن « عمورا» گفته مي شود .

 تو در آنجا به شهادت خواهي رسيد و با تو گروهي از اصحابت كه درد شمشير را حس نمي كنند نيز به شهادت خواهند رسيد آنگاه حضرت اين آيه را تلاوت فرمودند: "يا ناركوني برداً و سلاما علي ابراهيم" (3) ما گفتيم اي آتش بر ابراهيم سرد و سلامت و ايمن باش نبرد براي تو و آنان آرام بخش خواهد بود. بشارت باد بر شما به خدا سوگند اگر ما را بشكند ما به نزد پيامبران باز خواهيم گشت.

آنگاه آن اندازه كه خدا بخواهد در آنجا درنگ خواهم نمود. سپس من اولين كسي هستم كه زمين براي او شكافته مي شود ( رجعت مي كنم)  و خروجم همراه و هم راستا با خروج اميرالمومنين (ع) و قيام قائم ما (عج) و زندگي رسول الله (ص) خواهد بود.

سپس نمايندگاني از خدا بر من نازل خواهند شد كه تا آن زمان به زمين فرود نيامده بودند و همراه آنان جبرئيل و ميكائيل و اسرافيل و سپاهياني از ملائكه خواهند بود. سپس حضرت رسول الله (ص) و امير المومنين (ع) و من و برادرم و جميع آن كساني كه خداوند بر آنها منت نهاده است نازل مي شوند.

 اينها سوار بر شتراني از نور مي شوند كه تا آن زمان احدي از مخلوقات خداوندي سوار آن نشده اند. سپس حضرت رسول الله (ص) پرچمشان را به اهتزاز در مي آورند و ان پرچم را همراه با شمشيرشان به امام زمان مي دهند.

 پس از اين ماجرا تا آن زماني كه خدا بخواهد من در دنيا زندگي مي كنم. سپس فرمودند : تمام شيعيان ما از قبر خارج خواهند شد و ملائك خاك را از صورتشان پاك خواهند نمود و همسران و خانه هاي بهشت را به آنان نشان مي دهند و روي زمين هيچ مريض و گرفتاري نخواهد بود چرا كه به وسيله ما اهل بيت رفع مرض و گرفتاري نخواهد بود چرا كه به واسطه ما اهل بيت رفع مرض و گرفتاري از او خواهد شد و خداوند بركت را از آسمان به زمين نازل خواهد نمود بطوريكه درختان پرثمر خواهند شد و ميوه زمستاني را مي شود در تابستان خورد و ميوه تابستاني را در زمستان . و اين فرمايش خداوند است كه در قرآن مي فرمايد: "ولو انّ اهل القري امنوا و اتقوا لفتحنا عليهم بركات من السماء و الارض "...(4 ) 

عاشورا پايان يك ماجرا نيست ، آغاز يك مسير است 

قدري بيشتر تامل كنيم . امام حسين (ع) در سال 60 هجري در مسير مكه تا كربلا در بين كاروانيان خود و در آن فضاي حاكم بر كاروان شهادت خود و ياورانش را تذكر مي دهند ولي بعد از آن يادآوري، تفكر و نگاه اصحابشان را به سوي آينده، به زمان ظهور امام زمان (عج) يعني به آخرالزمان معطوف مي كنند! ايشان خاندان و ياوران خود را دعوت مي كنند كه نگاه خود را از حال، از زمان صدر اسلام و حكومت بني اميه به سمت آينده و زمان رجعتها سوق دهند. امام حسين (ع) به نوعي مي فرمايند: اي كاروانيان من! اي كساني كه توفيق همراهي با ما و بذل جان براي ما را داريد، بياييد تا برويم! بياييد آنگونه كه مورد خواست و رضايت خداوند است و برنامه از پيش تعيين شده الهي ايجاب مي كند در اين زمان در سرزمين كربلا در سرزميني كه تمام انبياء و رسل (ع) آنجا را زيارت كرده اند و توجه شان به انجاست به شهادت برسيم ولي بدانيد كه اين پايان راه و پايان كار نيست. من و شما به دنيا باز خواهيم گشت. اصل و ثمره برنامه خداوندي در آن زمان به ظهور خواهيد رسيد . حتي اگر مي خواهيد به اين قيام و حركت به ديد اصلاح يا امر به معروف و نهي از منكر (5) نگاه كنيد ، بايد نتيجه و ميوه اين قيام را در زماني جويا شويد كه ما رجعت خواهيم كرد. زماني كه يك بار ديگر لشكر حق به فرماندهي امام علي (ع) در مقابل لشكر باطل به فرماندهي ابليس ( لعنه الله عليه ) روبروي هم صف آرايي مي كنند و آنجاست كه "ويحق الله الحق بكلماته "(6) و آن زماني كه "هو الذي ارسل رسوله بالهدي و دين الحق ليظهره علي الدين كله و لوكره المشركون" (7) يعني اي آيندگان، اي محبان و اي شيعيان من!  شما نيز اگر مي خواهيد هم منظر و هم تبيين با من شويد، اگر شيعه من هستيد و مي خواهيد حتي در نوع نگرش و تفكر از امامتان تبعيت كنيد؛ از اين منظر ، عاشورا و كربلا را نظاره كنيد. نگاهتان را از عاشوراي سال 61 هـ .ق به سمت رجعتهاي زمان ظهور و حوادث آخرالزمان سوق دهيد تا با اين تغيير منظر اولاً به قيمت و ارزش حقيقي آن قيام نزديك شويد و ثانياً بسيار تفكرات ، بسيار صفت و اخلاقيات و بسيار رفتارها و اعمال كاربردي و موثر در راستاي مسير آينده از آن نتيجه گرفته و به كار بنديد. اگر مي خواهيد برداشتي جامع ، همه بعدي و كابردي از عاشورا داشته باشيد بهتر است از عاشورا تا ظهور ، از كربلا تا ملك عظيم اهل بيت (ع) را با هم و در يك خط و مسير نگاه كرده، بررسي و تعمق نموده و بهره و ثمره لازم و مطلوب را از آن برگيريد. انسان به فكر فرو مي رود و با خود مي گويد: آيا اين حديث درست است؟ آيا واقعاً اين كلام از امام معصوم (ع) روايت شده است. آيا امام حسين (ع) به دنيا رجعت خواهند كرد؟ آيا رجعت ايشان همراه رجعت اميرالمومنين (ع) و اين زماني است كه حضرت رسول الله (ص) در قيد حيات هستند؟! الله اکبر .البته ما نمي خواهيم در اين فرصت تمام نتايج حاصله از اين حديث را بررسي كنيم ولي حداقل نتيجه اينكه امام حسين (ع) و ياورانشان به اذن خداوند از اولين كساني هستند كه به دنيا رجعت خواهند كرد و انگونه كه مشيت خداوندي ايجاب مي كند در دنيا اثرگذار خواهند بود كه البته اين نتيجه گيري مستند به آيات قرآن و حاديث اهل بيت (ع) مي باشد.

پي نوشت:

 1- لهوف سيد بن طاووس – ص 160

 2- سوره زمر آيه 17 و 18

 3- سوره انبياء آيه 69 

 4- الخرائج و الجرائح: باب 16 ص 138 –معجم احاديث المهدي (عج) ج 5 ص 14

 5- انما خرجت لطلب الاصلاح في امۀ جدي (ص) – بحار ج 4 ص 328 

 6- سوره يونس آيه 82

 7- سوره توبه آيه 33 

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا